Jeden z najoryginalniejszych reżyserów i scenarzystów polskich. Autorska twórczość Kondratiuka podlega ciągłej ewolucji, jednak wszystkim jego filmom nieobca jest idea kina prywatnego. Kręci filmy wraz z gronem przyjaciół, skromnymi środkami, panując w pełni nad każdym etapem powstawania dzieła.

Czołowy twórca niezależny nadwiślańskiej kinematografii przyszedł na świat w 1936 roku. Wojnę spędził w Kazachstanie, potem przeniósł się do Łodzi, gdzie ukończył studia na wydziale operatorskim. Pierwsze filmy Kondratiuka miały posmak eksperymentu, twórca szukał odpowiadającej mu estetyki i wprowadzał wątki nieobecne wcześniej w polskim kinie. „Chciałbym się ogolić” miesza makabrę z gorzkim absurdem, kiedy małomiasteczkowy fryzjer morduje swego klienta, aby przyjąć jego tożsamość. W mistrzowskiej „Hydrozagadce” dokonuje błyskotliwego pastiszu motywu komiksowego superbohatera, mającego rozwikłać tajemnicę kranów pozbawionych wody. Status kultowy osiągnęły dwa dzieła reżysera z niezawodnym duetem Himilsbach-Maklakiewicz: „Wniebowzięci” oraz „Jak to się robi”, nakręcone w epoce Gierka.

Ekscentryczne zainteresowania łączą się u Kondratiuka z konsekwentnym dążeniem do realizowania własnej wizji kina. Reżyser jest często również scenarzystą i operatorem, montażystą, ale też autorem muzyki i scenografii do swoich filmów. Wszechstronność ma służyć niezależności artystycznej. Na przekór rozwojowi przemysłu filmowego Kondratiuk robi filmy skromne, wypływające z potrzeby serca i wedle własnego planu. Tak uprawiane kino staje się ważnym elementem życia.

W połowie lat 70. Kondratiuk wraz ze swoją żoną, muzą, przyjaciółką i aktorką, Igą Cembrzyńską, przeniósł się do wsi Gzowo, gdzie mieszka do dzisiaj. „Kino gzowskie” to czas kina spełnionego. Filmy Kondratiuka stają się wysmakowane plastycznie, lecz przedmiotem kontemplacji jest codzienność, otaczająca powszedniość, która w rękach twórcy staje się przyczynkiem do refleksji nad przemijaniem. W trylogii „Cztery pory roku”, „Wrzeciono czasu”, „Słoneczny zegar” reżyser zaprasza widza do podglądania własnego życia, fikcję ciężko odróżnić od realnych wydarzeń z życia małżeństwa.

Dorobek reżysera jest pasjonującym świadectwem artysty, który poszukiwał własnej metody twórczej. Nie bijące rekordów kasowych filmy mają grono zagorzałych wielbicieli, a obcowanie z nimi jest doświadczeniem odbiegającym od potocznego strumienia filmowych narracji.

Sebastian Smoliński

____________________________________________

Andrzej Kondratiuk (1936) Reżyser, scenarzysta, operator filmowy. W latach 1962-63 studiował na Wydziale Reżyserii łódzkiej PWSTiF. Autor niskobudżetowych filmów, często wykorzystujących wątki autobiograficzne. Jego aktorzy to w większości osoby z najbliższego otoczenia, również aktorzy nieprofesjonalni. Do jego najbardziej znanych i docenianych filmów należą kultowe „Wniebowzięci” oraz „Hydrozagadka”. Za swoje osiągnięcia był kilkakrotnie nagrodzony, m.in. otrzymał Honorowego “Jańcio Wodnika” dla zasłużonego twórcy kina “prowincjonalnego”. Artysta, który stworzył własny świat i język filmowy, o którym można powiedzieć, że jest twórcą polskiego neorealizmu. W 2011 roku obchodzić będzie 75. urodziny.