IT | 1946 | cz-b | 120 min
reż | Roberto Rossellini pro | Rod E. Geiger, Roberto Rossellini, Mario Conti scen | Sergio Amidei, Klaus Mann, Federico Fellini, Marcello Pagliero, Alfred Hayes, Vasco Pratolini, Roberto Rossellini zdj | Otello Martelli muz | Renzo Rossellini mon | Eraldo Da Roma ob | Carmela Sazio, Robert Van Loon, Benjamin Emanuel, Raymond Campbell

Słynny francuski krytyk André Bazin stwierdził, że „Paisa” była tym dla kina europejskiego, czym „Obywatel Kane” dla Hollywood: nieprawdopodobnym postępem w umiejętności odzwierciedlania rzeczywistości przez film. „Paisa” składa się z sześciu epizodów, których akcja rozgrywa się w trakcie alianckiego wyzwolenia Włoch (1943-44). Rossellini wyrusza śladami wojsk amerykańskich z południa na północ, od Sycylii po Nizinę Padańską, filmując konsekwencje zetknięcia przedstawicieli dwóch różnych kultur: Włochów i ich wyzwolicieli. Z migawkowych obrazów, na które składa się „Paisa” powstał zapis tragicznej i absurdalnej sytuacji narodu włoskiego pod koniec wojny: mistrzowska mieszanka dokumentu i fikcji z wiarygodnymi rolami lokalnych, nieprofesjonalnych aktorów.

NAGRODY
1950 Nagrody Akademii Filmowej – nominacja do Oskara w kategorii Najlepszy Scenariusz
1949 Nagrody BAFTA – nominacja w kategorii Najlepszy Film
1948 New York Film Critics Circle Awards – nagroda w kategorii Najlepszy Film Obcojęzyczny
1947 Italian National Syndicate of Film Journalists – Złota Wstążka w kategoriach: Najlepszy Reżyser, Najlepszy Film