Retrospektywa Roberto Rosselliniego
Mr. Rossellini,
Widziałam pana filmy ‘Rzym miasto otwarte’ i ‘Paisa’ i jestem nimi zachwycona. Jeśli szuka pan aktorki ze Szwecji, która mówi bardzo dobrym angielskim, nie zapomniała jeszcze niemieckiego, nie najlepiej posługuje się francuskim a po włosku potrafi powiedzieć tylko ‘kocham Cię’, to jestem gotowa przyjechać do Włoch żeby z panem pracować.
Takim listem z datą 7 maja 1948 rozpoczęła się pełna namiętności znajomość jednej z największych powojennych aktorek Ingrid Bergman z wybitnym reżyserem, współtwórcą neorealizmu włoskiego Roberto Rossellinim. Bergman, już wówczas sławna w Ameryce (po filmie „Casablanca”) wkroczyła w życie 40-letniego Rosselliniego i jego dotychczasowej muzy Anny Magnani, wywołując oburzenie i skandal po obu stronach oceanu. Filmy prezentowane w cyklu Viaggio In Italia – Podróż do Włoch są miarą talentu każdej z postaci tego pełnego miłości i nienawiści zarazem, trójkąta.
Roberto Rossellini karierę filmowca zaczynał w latach 30., od kręcenia filmów dokumentalnych jeszcze w czasach faszystowskich Włoch. W 1942 roku zadebiutował jako reżyser pełnometrażowego filmu „Biały statek”, ale prawdziwym przełomem zarówno w jego twórczości, jak i w całej historii kina był powstały przy współpracy scenariopisarskiej nieznanego wówczas nikomu Federico Felliniego obraz „Rzym, miasto otwarte” (1945). Film uznany dziś za sztandarowe dzieło neorealizmu włoskiego po raz pierwszy wprowadzał jako metodę: paradokumentalną formę i nielinearna narrację. Otrzymał Wielką Nagrodą Jury w Cannes, a zaproponowany nowatorski styl filmowania znalazł wielu naśladowców. Wspaniałą kreacje stworzyła tu Anna Magnani nakreślając przejmujący portret przeciętnej włoskiej kobiety w okupowanym Rzymie, zdolnej do największych poświęceń w imię prawdziwej miłości.
W 1948 roku Rossellini zrealizował film „Paisà” (nominacja do Oscara za współscenariusz, Srebrna Taśma i National Board of Review za reżyserię) i „Niemcy – rok zerowy” (nagroda za scenariusz oraz Grand Prix MFF w Locarno), tworzące – wraz z arcydziełem z 1945 roku – neorealistyczną trylogię wojenną, uważaną za szczytowe osiągnięcie artystyczne reżysera. W tym samym roku nakręcił dramat „Miłość”, który składał się z dwóch nowel autorstwa Jeana Cocteau i Federico Felliniego, w każdej w roli głównej Anna Magnani, która daje popis swoich nieograniczonych możliwości interpretacyjnych. W drugiej części jako św. Józef zagrał sam Federico Fellini! „Miłość” otrzymała nagrodę dla Najlepszego Filmu Zagranicznego od koła krytyków nowojorskich.
Czas, kiedy w życiu Rosselliniego pojawiła się Ingrid Bergman zaowocował miedzy innymi takimi filmami jak: „Stromboli, Ziemia Boga” (1950, nominacja do Złotego Lwa w Wenecji), „Europa ’51” (1951, nominacja do Złotego Lwa i nagroda na MFF w Wenecji) oraz „Podróż do Włoch” (1953). W 1953 roku nakręcił nowelowy film komediowy „Jesteśmy kobietami”, z udziałem swoich wspaniałych aktorek Anny Magnani, Ingrid Bergman i Alidy Valli oddając hołd ich wielkiemu talentowi.
Cykl wzbogaca specjalny pokaz odrestaurowanej wersji mało znanego u nas filmu R. Rosselliniego „ La Macchina Ammazzacattivi”, który w nowej wersji miał swoja premierę na tegorocznym festiwalu w Cannes.
____________________________________________
Roberto Rossellini (1906-1977) Włoski reżyser i scenarzysta filmowy, okazjonalnie krytyk i aktor. Jeden z czołowych twórców włoskiego neorealizmu. W 1945 roku nakręcił „Rzym, miasto otwarte”, który wszedł do historii kina jako pierwsze dzieło reprezentujące nurt neorealistyczny. Laureat najważniejszych nagród filmowych, w tym Wielkiej Nagrody Jury w Cannes za „Rzym, miasto otwarte” oraz Złotego Lwa i trzech nagród Golden Gate na MFF w San Francisco za zrealizowany w 1960 roku obraz „Generał Della Rovere”.
Jesteśmy kobietami | Siamo donne – reż. Roberto Rossellini, Gianni Franciolini, Alfredo Guarini, Luchino Visconti, Luigi Zampa, 1953
data: 05/08/2011, godzina: 09:00, miejsce: Kino pod Srebrną Gwiazdą, program filmowy: retrospektywa Roberta Rosselliniego, program artystyczny: filmyprogram filmowy: Viaggio in Italia,
Maszyna do zabijania złych ludzi | La Macchina Ammazzacattivi – reż. Roberto Rossellini, 1952
data: 30/07/2011, godzina: 11:30, miejsce: Duży Namiot, program filmowy: retrospektywa Roberta Rosselliniego, program artystyczny: filmyprogram filmowy: Viaggio in Italia,
Miłość | L’Amore – reż. Roberto Rossellini, 1948
data: 04/08/2011, godzina: 13:45, miejsce: Kino pod Srebrną Gwiazdą, program filmowy: retrospektywa Roberta Rosselliniego, program artystyczny: filmyprogram filmowy: Viaggio in Italia,
Paisa | Paisa – reż. Roberto Rossellini, 1946
data: 01/08/2011, godzina: 14:45, miejsce: Duży Namiot, program filmowy: retrospektywa Roberta Rosselliniego, program artystyczny: filmyprogram filmowy: Viaggio in Italia,
Podróż do Włoch | Viaggio in Italia – reż. Roberto Rossellini, 1954
data: 06/08/2011, godzina: 10:00, miejsce: Duży Namiot, program filmowy: retrospektywa Roberta Rosselliniego, program artystyczny: filmyprogram filmowy: Viaggio in Italia,
Rzym miasto otwarte | Roma, città aperta – reż. Roberto Rossellini, 1945
data: 31/07/2011, godzina: 12:45, miejsce: Duży Namiot, program filmowy: retrospektywa Roberta Rosselliniego, program artystyczny: filmyprogram filmowy: Viaggio in Italia,
Stromboli, ziemia Boga | Stromboli – reż. Roberto Rossellini, 1950
data: 02/08/2011, godzina: 16:15, miejsce: Kino pod Srebrną Gwiazdą, program filmowy: retrospektywa Roberta Rosselliniego, program artystyczny: filmyprogram filmowy: Viaggio in Italia,